“Học vấn không có quê hương nhưng người có học vấn phải có Tổ Quốc”
Dù bạn là ai thì lòng yêu nước vẫn luôn xốn xang trong từng nhịp đập con tim bạn. Có khi bạn chợt nhận ra tình yêu đó một cách thật bất ngờ. Đó là khi bạn đọc những tin tức về biển Đông mà thấy lòng mình dậy sóng, là khi bạn nhìn những bức ảnh các bạn trẻ Việt Nam trên bục nhận thưởng giải Olympic quốc tế, là khi dù bạn không phải tín đồ của bóng đá nhưng vẫn thấy vỡ òa rưng rưng khi hay tin chiến thắng của đội tuyển U23… Chúng ta yêu nước vô điều kiện bởi đó là cảm xúc tự nhiên bắt nguồn từ cội rễ tâm linh. “ Hồ mã tê Bắc phong/ Việt điểu sào Nam chi” thì lòng người luôn hướng về cố quận như dòng sông xuôi biển lớn vẫn gửi sóng dạt dào tận đầu non. Nhưng để tự hào về đất nước thì cần nhiều “chất xúc tác”. Làm sao thế hệ trẻ có thể tự hào về đất nước khi ngày nào cũng đọc toàn những tin tức về chạy án, tham ô, hối lộ… Những mảng ghép đó làm cho bức tranh xã hội hiện tại thêm u ám và trĩu nặng lòng người.

Tháng 5, lễ kỷ niệm 128 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhớ lại năm xưa, một ngày mùa hạ cách đây tròn 70 năm, khi đất nước còn chìm trong khói lửa chiến tranh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết lời kêu gọi nhân dân:
“Làm cho mau
Làm cho tốt
Làm cho nhiều.
Mỗi người dân Việt Nam, bất kỳ già, trẻ, trai, gái; bất kỳ giàu, nghèo, lớn, nhỏ, đều cần phải trở nên một chiến sĩ đấu tranh trên mọi mặt trận: quân sự, kinh tế, chính trị, văn hóa. Thực hiện khẩu hiệu:
Toàn dân kháng chiến
Toàn diện kháng chiến”
Hơn nửa thế kỷ trôi qua, dù công cuộc thi đua ái quốc đã đạt nhiều kết quả:
Toàn dân đủ ăn đủ mặc.
Toàn dân biết đọc biết viết.
Toàn bộ đội đầy đủ lương thực, khí giới, để giết giặc ngoại xâm.
Toàn quốc thống nhất độc lập hoàn toàn.
Nhưng khi đó, chúng ta vừa chống giặc ngoại xâm, vừa lo diệt giặc đói, giặt dốt. Trong cuộc chiến cam go nhưng vĩ đại ấy, mỗi công dân đều là một chiến sĩ. Và bọn giặc thì hiện diện ngay trước mắt. Nhưng ngày nay, xã hội hiện đại cùng sự phát triển của công nghệ khoa học kĩ thuật, bọn giặc ngày càng đông hơn: giặc ác, giặc vô cảm, giặc thực phẩm, giặc facebook…Và nguy hiểm nhất chính là lũ giặc ấy đang lẩn trốn trong những người thân của ta, tồn tại ngay trong bản thể của ta. Nhà thơ Hữu Thỉnh từng “tự thú”:
“Ta đâu có đề phòng từ phía những người yêu
Cây đổ về nơi không có vết rìu”
Và cuộc chiến đấu vẫn còn dài, chúng ta sẽ viết tiếp lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng một chương sử mới của thời đại mới - với những con người mới. Bây giờ không chỉ:
“Làm cho mau
Làm cho tốt
Làm cho nhiều.”
Mà ta phải : Làm cho độc đáo, làm cho vẻ vang, làm cho một Việt Nam đậm đà bản sắc mà vẫn trẻ trung, năng động.
Bây giờ không chỉ :
“Các cụ phụ lão thi đua đốc thúc con cháu hăng hái tham gia mọi công việc;
Các cháu nhi đồng thi đua học hành và giúp việc người lớn;
Đồng bào công thương thi đua mở mang doanh nghiệp;
Đồng bào công nông thi đua sản xuất;
Đồng bào trí thức và chuyên môn thi đua sáng tác và phát minh;
Nhân viên Chính phủ thi đua tận tụy làm việc phụng sự nhân dân;
Bộ đội và dân quân thi đua giết cho nhiều giặc, đoạt cho nhiều súng.
Nói tóm lại, ai cũng thi đua, ai cũng tham gia kháng chiến và kiến quốc. Phong trào sôi nổi, thi đua ái quốc sẽ ăn sâu, lan rộng khắp mọi mặt và mọi tầng lớp nhân dân, và sẽ giúp ta dẹp tan mọi nỗi khó khăn và mọi âm mưu của địch để đi đến thắng lợi cuối cùng.
Với tinh thần quật cường và lực lượng vô tận của dân tộc ta, với lòng yêu nước và chí kiên quyết của nhân dân và quân đội ta, chẳng những chúng ta có thể thắng lợi, mà chúng ta nhất định thắng lợi trong thi đua ái quốc.”
Mà ta còn phải: Tất cả mọi công dân Việt Nam không chỉ ra sức làm việc, dù lao động chân tay hay lao động trí óc, mà còn tự soi mình trong nếp sống hằng ngày. Một đất nước phát triển, văn minh, phồn thịnh không thể chỉ nhìn vào thu nhập cá nhân hay lối sống xa hoa của một tầng lớp; mà phải nhìn vào bức tranh toàn cảnh đời sống vật chất lẫn tinh thần của nhân dân. Người dân ở nước đó được sống trong ấm no và bình yên, không “đầu độc” lẫn nhau vì một lợi ích nhỏ, không phập phồng khi đặt cược niềm tin vào công lý để rồi thất vọng hoàn toàn khi đồng tiền lên ngôi. Một đất nước tươi đẹp không chỉ ở một vài thắng cảnh được ngợi ca mà ở đó người dân được tự do sáng tạo và vươn tới những khát khao đẹp đẽ. Có lẽ chiến dịch “Let’s make the change” ở Myanmar đã làm không ít người Việt Nam ta cúi đầu ngẫm nghĩ. Thay đổi từ những suy nghĩ, lời nói, hành vi nhỏ nhặt nhất sẽ góp phần làm thay đổi lối sống một con người. Từng cá nhân thay đổi sẽ góp phần làm thay đổi bộ mặt một xã hội.

“Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”. Có thi đua mới có sự thay đổi và tiến bộ. Có thi đua mới có điều kiện khuyến khích nhân tài, thúc đẩy xã hội. Nếu không phát động phong trào thi đua thì mỗi cá nhân, mỗi đơn vị sẽ gặp một “sức ì”. Nhưng rất tiếc cũng có nhiều người hãnh tiến đã hiểu sai ý nghĩa của từ thi đua. Với những người đó, thi đua là ra sức dành thành tích về cho cá nhân hay đơn vị; thi đua là phải cố chứng tỏ cái chỗ hơn người hơn đời của mình. Từ đó, bệnh thành tích, phô trương ngày càng nặng dẫn đến thủ đoạn và hối lộ. Đã đến lúc ta nên nhìn nhận lại: Thi đua là gì? Phải chăng là mình thi nhau làm việc, đua nhau làm những gì mình có thể làm, làm trong ý thức tự giác tự nguyện, làm bằng sự say mê được lao động sáng tạo? Hay thi đua là nỗ lực thay đổi để bản thân mình hôm nay tốt hơn ngày hôm qua?
Tóm lại, thi đua trong thời đại mới đối với thế hệ trẻ trước hết là chống giặc vị kỷ, chữa bệnh vô cảm, phòng bệnh tư duy đám đông… Khi tư tưởng ta hoàn toàn trong sạch và khỏe mạnh thì ta mới có thể say mê học tập, nghiên cứu, sáng tạo. Sau đó là thanh lọc trái tim bằng những suy nghĩ lạc quan, tích cực; khi không bị những tính toán u ám, những so đo vặt vãnh “ghì sát đất” thì tâm hồn ta bay bổng cất lên giai điệu tình yêu cuộc sống, con người, quê hương. Đó chính là một cuộc thi đua thanh thản và ý nghĩa./.
(Võ Thu Cúc – TTCĐ Tổ Văn)